U nang là một trong những dạng tổn thương lành tính phổ biến, có thể gặp ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Dù không phải ca bệnh nào cũng nguy hiểm, việc hiểu rõ u nang là gì, nhận biết triệu chứng và biết cách xử trí phù hợp sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe.
Mục lục bài viết:
1. U nang là gì?
U nang là một túi nhỏ có thành bao quanh, bên trong chứa dịch, khí hoặc chất đặc. Những túi nang này có thể hình thành ở hầu hết các mô và cơ quan. Đa phần u nang là lành tính, không phải ung thư, và có thể tồn tại mà không gây ra triệu chứng rõ rệt.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành u nang gồm:
- Di truyền hoặc bất thường bẩm sinh
- Nhiễm trùng hoặc viêm kéo dài
- Rối loạn nội tiết
- Chấn thương hoặc tắc nghẽn tuyến tiết
Tùy vị trí xuất hiện, u nang được chia thành nhiều loại khác nhau:
U nang vú
Là túi chứa dịch nằm trong mô vú. Khối nang thường mềm, đôi khi di động và hay to lên trước kỳ kinh. Đây là loại u nang lành tính rất phổ biến ở phụ nữ.
U nang biểu mô
Hình thành ngay dưới da, chứa keratin đặc, thường gặp ở vùng cổ, lưng, ngực hoặc bìu. U nang biểu mô đôi khi bị viêm khiến da đỏ và đau.
U nang buồng trứng
Là các túi dịch nằm trong hoặc ngoài bề mặt buồng trứng. Nhiều trường hợp không gây triệu chứng nhưng cũng có khi gây đau bụng dưới, đầy hơi hoặc rối loạn kinh nguyệt.
U nang gan, u nang thận, u nang bã…
Xuất hiện tại gan, thận hoặc ở nang lông dưới da. Phần lớn đều lành tính và chỉ cần theo dõi định kỳ.
Mặc dù đa số u nang không nguy hiểm, một số khối u ác tính vẫn có thể mang đặc tính dạng nang, vì vậy người bệnh không nên chủ quan.
2. Những triệu chứng điển hình của u nang
Phần lớn u nang nhỏ không gây biểu hiện gì bất thường. Người bệnh chỉ bắt đầu cảm nhận triệu chứng khi khối nang lớn lên hoặc chèn ép mô xung quanh.
Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp theo từng vị trí:
U nang vú
- Cảm giác đau, tức hoặc căng ngực
- Khối u mềm, thay đổi kích thước theo chu kỳ kinh
- Một số trường hợp nhạy cảm hơn khi chạm vào
U nang dưới da
- Xuất hiện cục nhỏ, tròn, di động dưới da
- Có thể có chấm đen nhỏ trên bề mặt – điểm thông ra ngoài của nang
- Khi viêm: đỏ, nóng, đau, có thể rỉ dịch màu vàng
U nang buồng trứng
- Đau âm ỉ hoặc đau tức vùng chậu
- Đau lưng, đau lan xuống đùi
- Đầy hơi, cảm giác chướng bụng
- Đi tiểu nhiều hoặc khó chịu khi tiểu
- Đau khi quan hệ
- Buồn nôn hoặc nôn trong trường hợp nang lớn
U nang ở gan hoặc thận
- Thường ít triệu chứng
- Một số trường hợp gây tức nhẹ ở vùng hạ sườn hoặc đau thắt lưng
Khi thăm khám, bác sĩ có thể phát hiện khối u nang bằng cách sờ nắn hoặc thông qua các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, CT, MRI. Một số trường hợp nghi ngờ ác tính sẽ được chỉ định xét nghiệm máu hoặc sinh thiết.
3. Điều trị u nang như thế nào?
Không phải u nang nào cũng cần can thiệp. Rất nhiều trường hợp sẽ tự xẹp hoặc biến mất sau một thời gian. Tuy nhiên, hướng xử trí phụ thuộc vào:
- Loại u nang
- Kích thước khối nang
- Mức độ triệu chứng
- Nguy cơ nhiễm trùng hoặc ác tính
Các phương pháp điều trị phổ biến gồm:
Theo dõi định kỳ
Áp dụng cho những nang nhỏ, lành tính, không gây khó chịu. Người bệnh thường được hẹn tái khám định kỳ 3–6 tháng.
Chọc hút dịch
Dùng kim nhỏ hoặc catheter để hút dịch bên trong, giúp nang xẹp lại. Phương pháp này thường dùng cho u nang vú hoặc một số u nang dưới da.
Phẫu thuật
Được chỉ định khi:
- U nang lớn nhanh
- Gây đau, chèn ép
- Có dấu hiệu viêm hoặc nhiễm trùng
- Nghi ngờ ác tính
Lời khuyên hỗ trợ
Tùy vị trí u nang, bác sĩ có thể hướng dẫn người bệnh:
- Hạn chế đồ uống chứa caffeine nếu u nang vú gây căng tức
- Chườm ấm vùng đau để giảm khó chịu
- Mặc trang phục vừa vặn, không bó chặt
- Giảm ăn mặn nếu bị giữ nước, đầy ngực
- Tránh tự ý nặn hoặc chọc u nang dưới da để ngăn nhiễm trùng
Khi nào cần đi khám?
Bạn nên đến khám tại cơ sở y tế nếu:
- Khối u to nhanh
- Xuất hiện đau nhiều hoặc đỏ nóng
- Có rỉ dịch bất thường
- Kèm sốt hoặc dấu hiệu nhiễm trùng
- Chu kỳ kinh thay đổi, đau bụng dưới kéo dài
Phát hiện sớm giúp ngăn ngừa nhiều biến chứng và hạn chế nguy cơ u nang tiến triển xấu.
THÔNG TIN LIÊN HỆ



BÀI VIẾT LIÊN QUAN