5 nhóm thực phẩm quen thuộc nhưng âm thầm làm tăng nguy cơ ung thư

Nhiều người nghĩ rằng chỉ những người hút thuốc, uống rượu hay làm việc trong môi trường độc hại mới có nguy cơ mắc ung thư. Thực tế, chế độ ăn uống hằng ngày lại có ảnh hưởng lớn hơn nhiều người tưởng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 30–50% ca ung thư hoàn toàn có thể phòng tránh chỉ bằng cách thay đổi lối sống và giảm tiếp xúc với các tác nhân gây hại từ thực phẩm.

Dưới đây là những món ăn rất quen thuộc trên bàn ăn Việt nhưng lại có thể tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.

1. Thịt chế biến sẵn

Các loại thịt như xúc xích, thịt xông khói, lạp xưởng, thịt nguội…được WHO xếp vào Nhóm 1 – tác nhân gây ung thư. Nguyên nhân chính đến từ muối nitrit, chất bảo quản tạo màu và giúp thịt để lâu.

Trong dạ dày, nitrit có thể chuyển hóa thành nitrosamine, hợp chất liên quan trực tiếp đến ung thư đường tiêu hóa như đại trực tràng, dạ dày, thực quản. Những người ăn nhiều nhóm thực phẩm này nhưng ít bổ sung rau xanh và chất xơ sẽ có nguy cơ cao hơn.

2. Thực phẩm chiên rán ở nhiệt độ cao

Các món chiên ngập dầu mang lại hương vị hấp dẫn, nhưng khi thực phẩm được nấu ở nhiệt độ lớn hơn 120°C, đặc biệt là dầu chiên đi chiên lại, sẽ tạo ra acrylamide.

Hợp chất này được IARC xếp vào nhóm 2A – có khả năng gây ung thư ở người. Nghiên cứu cho thấy acrylamide hình thành nhiều nhất trong những thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây chiên, bánh quy, bánh mì cháy. Việc ăn thường xuyên sẽ gia tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và một số cơ quan khác.

3. Thịt nướng cháy, đặc biệt là trên than

Thịt nướng trực tiếp trên than hồng hoặc lửa lớn rất dễ sinh ra hai nhóm chất độc:

• PAHs (Hydrocacbon thơm đa vòng): sinh ra khi mỡ chảy xuống than tạo khói. 
• HCAs (Amin dị vòng): tạo thành khi thịt đỏ được nướng ở nhiệt độ cao. 

Cả hai đều có khả năng làm tổn thương DNA. Nhiều nghiên cứu trên người cho thấy thói quen ăn thịt nướng cháy sém thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư tụy, ung thư đại trực tràng và ung thư dạ dày.

4. Đồ uống nhiều đường

Nước ngọt, trà sữa, nước tăng lực và các loại đồ uống đóng chai chứa hàm lượng đường rất lớn. Ngoài việc gây thừa cân – béo phì, chúng còn làm tăng insulin và thúc đẩy tình trạng viêm nội tại, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho tế bào ung thư phát triển.

Một nghiên cứu trên hơn 100.000 người (đăng trên The BMJ) cho thấy: chỉ cần uống thêm 100 ml nước ngọt mỗi ngày, nguy cơ ung thư tổng thể tăng 18%, riêng ung thư vú tăng 22%.

5. Thói quen ăn mặn

Người Việt tiêu thụ muối nhiều hơn khuyến nghị của WHO gấp đôi. Ăn mặn kéo dài khiến niêm mạc dạ dày bị bào mòn, tạo điều kiện cho vi khuẩn H. pylori phát triển – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư dạ dày.

Các món như dưa muối, cà muối, cá khô, đồ hộp, thức ăn mặn đậm nếu dùng quá thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ bệnh lý tiêu hóa và ung thư.

Ung thư đến từ chính thói quen nhỏ hằng ngày

Ung thư không phải lúc nào cũng xuất phát từ rượu bia hay thuốc lá. Đôi khi, nó hình thành từ chính những món ăn quen thuộc: miếng thịt nướng cháy cạnh, ly trà sữa, gói xúc xích hay bữa cơm “đậm đà” muối.

Việc giảm tần suất ăn thực phẩm chế biến sẵn, hạn chế món chiên rán, cắt giảm đồ ngọt, điều chỉnh lượng muối và tăng cường rau xanh là những bước đơn giản nhưng hiệu quả giúp chúng ta bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ ung thư.

THÔNG TIN LIÊN HỆ